Andrés Bonifacio: Pai da Revolución Filipina.

Andrés Bonifacio y de Castro (30 de novembro de 1863 - 10 de maio de 1897) foi un líder revolucionario filipino e presidente da República Tagalog. A miúdo chámaselle "O pai da Revolución Filipina".

Foi un dos fundadores e posteriormente Supremo (líder supremo) do Kataas-taasang, Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak n Bayan ou máis coñecido como "Katipunan", movemento que buscaba a independencia de Filipinas do dominio colonial español. e que comezou a Revolución Filipina. Tamén foi un dos personaxes históricos filipinos recoñecido como heroe nacional de Filipinas.

Naceu en 1863 en Tondo, Manila e foi o primeiro dos catro fillos de Catalina de Castro, unha española Mestiza, e Santiago Bonifacio, alcalde de Teniente de Tondo.Aprendeu o alfabeto a través da irmá da súa nai. Máis tarde foi matriculado na escola privada de Guillermo Osmeña, e aprendeu inglés mentres se empregaba como secretario para unha empresa británica.

Bonifacio foi bendicido de boas mans na artesanía e nas artes visuais e facía bastóns e fanzines de papel, que el e os seus irmáns novos vendían. Tamén fixo carteis para firmas empresariais. Esta converteuse na próspera empresa familiar que continuou cando os homes da familia, a saber, Andrés, Ciriaco, Procopio e Troadio, foron empregados con empresas privadas e gobernamentais, que lles proporcionaron condicións de vida dignas.

Ao non rematar a súa educación normal, Bonifacio enriqueceu a súa intelixencia natural coa autoeducación. Leu libros sobre a Revolución Francesa, biografías dos presidentes dos Estados Unidos, libros sobre códigos penais e civís filipinos contemporáneos, e novelas como Les Misérables, de Victor Hugo, Le juif errant de Eugène Sue e Noli Me Tángere de José Rizal e El Filibusterismo. Aparte do tagalo e do castelán, podería falar e comprender inglés, que aprendeu mentres traballaba en J. M. Fleming and Co.

En 1892 Bonifacio foi un dos membros fundadores da Liga de Filipinas de José Rizal, unha organización que pediu reformas políticas no goberno colonial de Filipinas en España. Con todo, A Liga disolveuse despois dunha soa reunión xa que Rizal foi arrestado e deportado a Dapitan, en Mindanao. Bonifacio, Apolinario Mabini e outros reviviron La Liga en ausencia de Rizal e Bonifacio estivo activo nas organizacións de propaganda locais en Manila. Converteríase no principal propagandista da Liga. A Liga Filipina aportou apoio moral e financeiro ao Movemento de Propaganda dos reformistas filipinos en España.

Na noite do 7 de xullo de 1892, ao día seguinte de que se anunciou a deportación de Rizal, Bonifacio e outros oficialmente "fundaron" o Katipunan, ou en pleno Kataas-taasan, Kagalang-galang na Katipunan e Anak ng Bayan ("A máis Alta e Respectada Sociedade dos Nenos do País"; en Bayan tamén se pode denominar comunidade, persoas e nación). A sociedade secreta buscou a independencia de España mediante revolta armada. Foi influenciado pola masonería a través dos seus rituais e organización, e varios membros, incluído Bonifacio, foron tamén masóns. Dentro da sociedade Bonifacio usou o pseudónimo de May Pag-asa ("Hai esperanza"). Os documentos recentemente atopados suxiren que o Katipunan xa existía desde xaneiro de 1892. Durante un tempo, Bonifacio traballou tanto co Katipunan como coa Liga Filipina. A Liga acabouse por dividir porque algúns membros como Bonifacio perderon a esperanza dunha reforma pacífica e detiveron a súa axuda monetaria. Os membros máis conservadores, na súa maioría membros ricos, que aínda creían en reformas pacíficas crearon o Cuerpo de Compromisarios, que se comprometeu a apoiar continuamente aos reformistas en España. Os radicais foron sempre co Katipunan. Desde Manila, o Katipunan estendeuse a varias provincias, incluíndo Batangas, Laguna, Cavite, Bulacan, Pampanga e Nueva Ecija. A maioría dos seus membros, chamados Katipuneros, procedían das clases baixas e medias, e moitos dos seus líderes locais foron figuras destacadas nos seus municipios. Nun principio exclusivamente masculino, máis tarde a adhesión foi libre para as mulleres, coa muller de Bonifacio, Gregoria de Jesús, como membro principal. Dende o principio, Bonifacio foi un dos xefes oficiais do Katipunan, aínda que non se converteu no seu Supremo (líder supremo) nin Presidente Supremo ata 1895. Foi o terceiro xefe do Katipunan despois de Deodato Arellano e Román Basa. Antes disto, actuou como interventor da sociedade e logo como fiscal (avogado / procurador). A sociedade tiña as súas propias leis, estrutura burocrática e liderado electivo. Para cada provincia implicada, o Consello Supremo de Katipunan coordinouse cos concellos provinciais encargados da administración pública e asuntos militares e cos consellos locais encargados de asuntos a nivel de distrito ou barrio.

O rápido aumento da actividade de Katipunan provocou a sospeita das autoridades españolas. A principios de 1896, a intelixencia española era consciente da existencia dunha sociedade secreta sediciosa e os sospeitosos quedaron baixo vixilancia e foron detidos. O 3 de maio, Bonifacio celebrou unha asemblea xeral de líderes de Katipunan en Pasig, onde debateron cando comezaría a revolución. Aínda que algúns oficiais, especialmente Bonifacio, crían que unha revolución era inevitable, algúns membros, especialmente Santiago Alvarez e Emilio Aguinaldo ambos de Cavite, expresaron reservas e desacordo respecto da sublevación prevista por falta de armas de fogo. O consenso foi consultar a José Rizal en Dapitan antes de iniciar a acción armada, polo que Bonifacio enviou a Pío Valenzuela a Rizal. Rizal resultou estar en contra da revolución, crendo que era prematuro. Recomendou máis preparación, pero suxeriu que, no caso de que a revolución estalase, deberían buscar o liderado de Antonio Luna, que foi considerado como un xenial líder militar.

As autoridades españolas confirmaron a existencia do Katipunan o 19 de agosto de 1896. Centos de sospeitosos filipinos, inocentes e culpables, foron arrestados e encarcerados por traizón. José Rizal (José Protasio Rizal Mercado y Realonda) estaba listo para irse a Cuba a servir de médico no exército colonial español a cambio de liberalo de Dapitan. Cando a noticia estalou, Bonifacio intentou convencer a Rizal, en cuarentena a bordo dun barco na bahía de Manila, para escapar e unirse á inminente sublevación. Bonifacio, Emilio Jacinto e Guillermo Masangkay disfrazáronse de mariñeiros e dirixíronse ao peirao onde estaba ancorado o barco de Rizal. Jacinto reuniuse persoalmente con Rizal, que rexeitou a súa oferta de rescate. Rizal foi detido, xulgado e executado máis tarde.

Eludindo unha caza intensiva, Bonifacio chamou a miles de membros de Katipunan a unha concentración masiva en Caloocan, onde decidiron iniciar a sublevación. O suceso, marcado polo desgarro das cédulas (documentos persoais de identidade) foi máis tarde chamado "os choros de Balintawak" ou "choros de Pugad Lawin"; a posición exacta e a data do grito son disputadas. O Consello Supremo de Katipunan declarou unha revolución armada a nivel nacional contra España e pediu un ataque coordinado simultáneo contra a capital Manila o 29 de agosto. Bonifacio designou xenerais para dirixir as forzas rebeldes a Manila. Outros concellos do Katipunan tamén foron informados dos seus plans. Antes de que estalasen as hostilidades, Bonifacio reorganizou o Katipunan nun goberno revolucionario aberto de facto e nomearon á nación e ao seu goberno Haring Bayang Katagalugan (tradúcese cómo a República tagalog), con él como presidente e comandante en xefe (ou generalissimo) do exército rebelde e do Consello Supremo e o seu gabinete. O 28 de agosto, Bonifacio emitiu a seguinte proclamación:

''Este manifesto é para todos vós. É absolutamente necesario pararnos canto antes ás anónimas perpetracións opositoras contra os fillos do noso país que agora están sufrindo o castigo brutal e as torturas nos cárceres e, por iso, informo a todos os irmáns que o sábado, día 29 do mes actual, a revolución comezará segundo o noso plan. Para este propósito, é necesario que todas as cidades se levanten simultaneamente e atacen a Manila ao mesmo tempo. Calquera que entorpeza este ideal sagrado nacional será considerado un traidor e inimigo, agás se está enfermo; ou non está na forma física axeitada, nese caso será xulgado de acordo coas normas vixentes.''

En decembro de 1896, o goberno español recoñeceu tres grandes centros de rebelión: Cavite (baixo Mariano Alvarez, Emilio Aguinaldo e outros), Bulacan (baixo Mariano Llanera) e Morong (baixo Bonifacio). A revolta tivo máis éxito en Cavite, que caeu sobre baixo control total dos rebeldes en setembro a outubro de 1896.

O 7 de novembro de 1896 Bonifacio dirixiu un asalto a San Mateo, Marikina e Montalban. Os españois víronse obrigados a retirarse, deixando estas zonas aos rebeldes, salvo a casa municipal de San Mateo onde algunhas tropas españolas fixeron barricadas. Mentres as tropas de Bonifacio asediaban ao salón, outras forzas de Katipunan estableceron liñas defensivas ao longo do río Langka (ou Nangka) nas proximidades contra os reforzos españois dende a dirección de Marikina. Despois de tres días, os contraataques españois atravesaron as liñas do río Nangka. As tropas españolas afogaron as posicións dos rebeldes e sorprenderon a Bonifacio en San Mateo, que ordenou a retirada xeral a Balara. Foron perseguidos e Bonifacio foi case asasinado ao defender a Emilio Jacinto dunha bala española que lle riscou o colo.

O 22 de marzo de 1897, os líderes revolucionarios mantiveron unha importante reunión nunha Residencia en Tejeros para retomar as súas Discusións sobre a escalada tensión entre as Forzas Magdalo e Magdiwang; E tamén para resolver dunha vez por todas a cuestión do goberno dentro de Katipunan a través dunha elección. No medio das implicacións sobre se o Goberno do "Katipunan" debería establecerse como monarquía ou como república, Bonifacio defendeu que se debería manter como República. Segundo el, todos os seus membros deberían de servir baixo o Principio de Liberdade, Igualdade e Fraternidade, no que se fundou o republicanismo.

Antes de que comezasen as eleccións, pediuse que os resultados fosen respectados por todos e todos estiveron de acordo. A facción de Magdalo votou ao seu propio presidente Emilio Aguinaldo en ausencia, xa que estivo involucrado na batalla de Pérez Dasmariñas, que daquela estaba en curso. 

Bonifacio recibiu o segundo número de votos máis alto para ser elexido Presidente. Aínda que se suxeriu que fose adxudicado automaticamente á vicepresidencia, ninguén secundou a moción e a elección continuou. Mariano Trías do Magdiwang foi elixido Vicepresidente. Bonifacio foi o último en ser elixido como Ministro do Interior. Daniel Tirona, protestou que Bonifacio fose nomeado Ministro do Interior por considerar que o posto non debería ser ocupado por unha persoa sen diploma de avogado. Tirona suxeriu a un avogado destacado para o cargo como Jose del Rosario. Insultado e enfadado, Bonifacio esixiu desculpas xa que os electores acordaron respectar os resultados das eleccións. Tirona ignorou a demanda de disculpa de Bonifacio, o que levou a Bonifacio a sacar a súa pistola e intentar disparar a Tirona, que se agochaba entre a xente, pero foi freado por Artemio Ricarte do Magdiwang, que fora elixido Capitán Xeral (da Policía). Mentres a xente saíu da sala, Bonifacio declarou:

"Eu, como presidente desta asemblea e como presidente do Consello Supremo do Katipunan, algo que ningún de todos vostedes pode negar, declaro esta asemblea disolta e anulo todo o que foi aprobado e resolto."

A finais de abril, Aguinaldo asumiu plenamente o cargo presidencial despois de consolidar a súa posición entre a elite de Cavite, a maioría dos seguidores do Magdiwang de Bonifacio cambiaron a súa alianza a Aguinaldo. O goberno de Aguinaldo ordenou entón a detención de Bonifacio, que daquela se afastaba de Cavite.

O 25 de abril, unha partida de homes de Aguinaldo liderada polo coronel Agapito Bonzón e o maior José Ignacio "Intsik" Paua pillaron a Bonifacio no seu campamento no barrio de Limbon, Indang. O insospeitante Bonifacio recibiunos cordialmente. Cedo ao día seguinte, Bonzón e Paua atacaron o campamento de Bonifacio. Bonifacio foi sorprendido e negouse a loitar contra os "compañeiros tagalugues", ordenando aos seus homes que prenderan o seu lume, pero sen embargo intercambiáronse disparos. Bonifacio disparoulle no brazo a Bonzón, e Paua acoiteloullo no pescozo pero foi impedido que o golpease aínda máis por un dos homes de Bonifacio, que se ofreceu a morrer no lugar de Bonifacio. O irmán de Andrés, Ciriaco, foi asasinado, mentres que o seu outro irmán Procopio foi golpeado e a súa muller Gregoria foi violada por Bonzón. Desde Indang, un Bonifacio con medio morto de fame e ferido foi levado en hamaca a Naic, que se convertera na sede do presidente Aguinaldo.

O séquito de Bonifacio foi levado inicialmente a Naic e logo a Maragondon, Cavite, onde el e Procopio foron xulgados o 5 de maio de 1897, por acusacións de sedición e traizón contra o goberno de Aguinaldo e conspiración para asasinar a Aguinaldo. O xurado estivo integrado por homes de Aguinaldo e ata o propio avogado da defensa de Bonifacio declarou a culpabilidade do seu cliente. A Bonifacio se lle impediu enfrontarse á testemuña do Estado baixo a acusación de conspiración para asasinar porque o último fora ''asasinado en batalla''. Non obstante, despois do xuízo a testemuña foi vista con vida xunto aos fiscais.

Os irmáns Bonifacio foron declarados culpables a pesar das probas insuficientes e recomendaron ser executados. Aguinaldo conmutou a condena pola de deportación o 8 de maio de 1897, pero Pío del Pilar e Mariano Noriel persuadírono para retirar a orde para preservar a unidade. Nisto foron secundados por Mamerto Natividád e outros partidarios de boa fe de Aguinaldo. Os irmáns Bonifacio foron executados o 10 de maio de 1897 nas montañas de Maragondón. Apolinario Mabini escribiu que a morte de Bonifacio desmoralizou a moitos rebeldes de Manila, Laguna e Batangas que viñeran para axudar a aqueles en Cavite, e provocaron que se desmobilizasen. Noutras áreas, achegados a Bonifacio como Emilio Jacinto e Macario Sakay continuaron co Katipunan e nunca recoñeceron a autoridade de Aguinaldo.

Existen diferentes contas da forma de execución de Bonifacio. O comandante da partida de execución, Lazaro Macapagal, dixo en dúas contas separadas que os irmáns Bonifacio foron fusilados a morte, que é a interpretación ortodoxa. A segunda conta de Macapagal fala de Bonifacio intentando escapar despois de que o seu irmán fose fusilado, pero el tamén é asasinado mentres fuxe. Macapagal escribe que enterraron aos irmáns en fosas pouco profundas escavadas con baionetas e marcadas por pólas. Non obstante, outra conta afirma que despois de que o seu irmán foi fusilado, Bonifacio foi acoitelado e descuartizado ata a morte. Isto supostamente fíxose mentres estaba tendido nunha hamaca na que foi transportado ao lugar, pois estaba demasiado débil para camiñar.

Esta versión foi mantida por Guillermo Masangkay, que afirmou ter recibido esta información dun dos homes de Macapagal. Despois de que se descubriron os ósos de Bonifacio, incluído o seu cranio fracturado, en 1918, Masangkay afirmou que as probas forenses apoiaron a súa versión dos acontecementos.

A Escola Tradicionalista

A Escola Tradicionalista.

A Escola Tradicionalista é un grupo de pensadores dos séculos XX e XXI que cre na existencia do coñecemento perenne ou filosofía perenne, verdades primordiais e universais que soen compartir as relixións importantes de todo o mundo.

Os principais pensadores son René Guénon, Ananda Coomaraswamy e Frithjof Schuon. Outros pensadores desta rama son Titus Burckhardt, Martin Lings, Jean-Louis Michon, Marco Pallis, Huston Smith, Hossein Nasr, Jean Borella, e Julius Evola. En Galiza había un literato tremendamente influenciado por algúns dos principios desta escola: Vicente Risco.

Segundo os tradicionalistas, hai verdades relixiosas primordiais e universais que están nos fundamentos de todas as principais relixións mundiais. Os tradicionalistas falan de "Verdade absoluta e Presenza infinita". A verdade absoluta é "a sabedoría perenne (sophia perennis) que é a fonte transcendente de todas as relixións intrínsecamente ortodoxas da humanidade". Segundo os tradicionalistas, "a verdade primordial e perenne" maniféstase nunha variedade de relixiosas e espirituais. tradicións. A presenza infinita é "a relixión perenne (religio perennis) que vive no centro de todas as relixións intrínsecamente ortodoxas." [1] Segundo Frithjof Schuon:

''O termo philosophia perennis, vixente dende a época do Renacemento e que o neo-escolástico usou moito, significa a totalidade das verdades primordiais e universais - e polo tanto dos axiomas metafísicos - cuxa formulación non pertence a ningún particular sistema. Poderíase falar no mesmo sentido dunha religio perennis, designando por este termo a esencia de toda relixión; isto significa a esencia de todas as formas de culto, de todas as oracións e de todos os sistemas de moralidade, do mesmo xeito que a sophia perennis é a esencia de todos os dogmas e todas as expresións de sabedoría.''

Aínda que a escola tradicionalista adoita dicir que é unha "filosofía perenne", os seus membros prefiren o termo sophia perennis ("sabedoría perenne"). [2] Segundo Frithjof Schuon:

''Preferimos o termo sophia ao de filosofía, polo simple motivo de que o segundo termo é menos directo e porque ademais evoca a asociacións de ideas cun sistema de pensamento completamente profano e, frecuentemente, aberrante.''

A visión tradicionalista dunha sabedoría perenne non está baseada en experiencias místicas, senón en intuicións metafísicas. "Intúese directamente a través do intelecto divino." [2] Este intelecto divino é diferente da razón e fai posible discernir "a unidade sagrada da realidade que se atestigua en todas as expresións de auténtico esotérismo das tradicións"; [2] é "A presenza da divindade dentro de cada ser humano espera a ser descuberta." [2] Segundo Frithjof Schuon,

''A clave para a eterna sophia é pura lóxica ou, noutras palabras, discernimento metafísico. "Discernir" é "separar": separar o Real e o Ilusorio, o Absoluto e o continxente, o Necesario e o posible, Atma e Maia. Acompañar o discernimento, de xeito complementario e operativo, é un cúmulo, que une: isto significa ser plenamente consciente, desde o punto de partida do Maia, terrestre e humano, e do Atma, que é absoluto e infinito.''

Os tradicionalistas discernen unha dimensión transcendente e inherente, é dicir, o discernimento do Real ou do Absoluto, que é permanente; e a intencional "concentración mística sobre o Real". [1 ]Segundo os tradicionalistas, esta verdade perdeuse no mundo moderno por mor do ascenso de novas filosofías seculares derivadas da Ilustración, e a modernidade é considerada como unha "anomalía na historia da humanidade". Os tradicionalistas ven. o seu enfoque como unha "nostalxia do pasado" xustificable. Segundo Frithjof Schuon:

''... "o tradicionalismo"; como "o esoterismo" [...] non ten nada de pexorativo en si [...] Se recoñecer o que é verdadeiro é "nostalxia do pasado", é claramente un delito ou unha desgraza non sentir esa nostalxia.''

Os tradicionalistas insisten na necesidade de afiliación a unha das grandes relixións antigas do mundo. A afiliación regular á vida común dun crente é crucial, xa que isto podería dar acceso ao esoterismo de esa forma relixiosa.

Un tema fundamental nas obras de René Guénon (1886-1951) é o contraste entre as visións do mundo tradicional e a modernidade, que él considerou ''unha anomalía na historia da humanidade". Para Guénon, o mundo físico era un manifestación de principios metafísicos, que se conservan nas ensinanzas perennes das relixións mundiais, pero perdéronse no mundo moderno. Para Guénon, "o malestar do mundo moderno reside na negación implacable do reino metafísico." [1]

Cedo, Guénon foi atraído polo sufismo, que vía como un camiño máis accesible do coñecemento espiritual. En 1912 iniciouse Guénon na orde Shadhili. Comezou a escribir despois de que a súa tese de doutoramento fose rexeitada. Deixou a academia en 1923. As súas obras céntranse no regreso a estas visións do mundo tradicional, intentando reconstruír a filosofía perenne. [1]

Nos seus primeiros libros e ensaios contemplaba a restauración da "intelectualidade" tradicional en Occidente sobre a base do catolicismo romano e da masonería. Renunciou cedo a base puramente cristiá para restaurar a visión tradicionalista en Occidente, buscando outras tradicións. Denunciou a atracción de teosofía e neoocultismo en forma de espiritismo, dous movementos influentes que estiveron florecendo durante a súa vida. En 1930 mudouse a Exipto, onde viviu na vía islámica ata a súa morte en 1951. [1]

O tradicionalismo tivo un impacto discreto no campo da relixión comparada, particularmente nun xoven Mircea Eliade, aínda que el mesmo non se consideraba un membro desta escola. Estudosos contemporáneos como Huston Smith, William Chittick, Harry Oldmeadow, James Cutsinger e Hossein Nasr defenderon o perennialismo como unha alternativa ao enfoque secularista dos fenómenos relixiosos. A través da estreita afiliación ao sufismo, a perspectiva tradicionalista foi gañando terreo en Asia e no mundo islámico en xeral, aínda que en realidade supón unha vía moito máis moderada e secular que o sunismo Wahabbi ou Salafi, principais correntes ortodoxas e antiseculares do islam actual.

A Escola tradicionalista asociouse con algúns movementos de extrema dereita. Os críticos do tradicionalismo citan a súa popularidade entre a europea Nouvelle Droite ("Nova dereita"), mentres que as ideas de Julius Evola foron usadas polos fascistas italianos durante os seus anos de liderado. Against the Modern World de Mark Sedgwick, publicado en 2004, ofrece unha análise da escola tradicionalista e a súa influencia:

''Varios intelectuais desencantados responderon á chamada de Guénon intentando poñer en práctica a teoría. Algúns tentaron sen éxito orientar o fascismo e o nazismo na liña tradicionalista. outros participaron despois no terror político en Italia. O tradicionalismo finalmente proporcionou o cemento ideolóxico para a alianza das forzas antidemocráticas na Rusia post-soviética, e a finais do século XX comezou a entrar no debate no mundo islámico sobre a desexable relación entre islam e modernidade.''

No seu libro Guénon ou le renversement des clartés, o estudoso francés Xavier Accart cuestiona a conexión que ás veces se fai entre a escola tradicionalista e a política de extrema dereita. Segundo Accart, René Guenon era moi crítico coas implicacións políticas de Evola e estaba preocupado pola posible confusión entre as súas propias ideas e a de Evola. Accart finalmente afirma que a asimilación de Guénon con Evola e a confusión entre o tradicionalismo e a Nova dereita pode remontarse a The Morning of the Magician (1960) de Louis Pauwels e de Bergier.
O neotradicionalismo considérase unha nova fase do tradicionalismo que apareceu a finais do XX ata comezos do século XXI. As súas crenzas están constantemente en conflito co liberalismo secular. Non obstante, Jeffrey Stout escribiu un libro sobre unha "filosofía alternativa" que creará un camiño entre o novo tradicionalismo e o liberalismo secular.


[1: Todas as citas deste parágrafo pertencen ao libro de Martin Lings A Relixión Subxacente e á Enciclopedia Biográfica da Filosofía Islámica de Ibrahim Kalin]

[2: Segundo á Enciclopedia da Relixión e a Natureza, de Bron Taylor]

[3: As citas de Schuon pertencen a dúas fontes: unha conferencia do ano 2010 e o libro Do Divino cara o Humano de 1982]

18 anos do 11-S: Malas accións, malas reaccións.

O martes 11 do Setembro de 2001 foi un deses días que son quén de marcar a unha xeración. Eu tiña 7 anos, e miña familia apenas se acabara de mudar ao piso no que agora mesmo estou a escribir este artigo. Non consigo recordar se era día de colexio, pero eu dende logo non fun, quizais por enfermidade ou tiña que ir ao médico, é algo que non recordo. Mais recordo como facendo 'zapping' ás 10:30 ou 11, atopeime co horror, pero sobre todo ca falta de comprensión polo que estaba a pasar en Nova Iorque. Obviamente entendía, como todos os españois da época, o que era o terrorismo, pois moitas mañas espertabamos cun asasinato, un zulo que se descobre, unha carta a algún periódico reivindicando os dereitos dos presos vascos, etc. Mais eu non nacera cando o Atentado de Hipercor, e inda non tiña consciencia de que mesmo en outros países tamén podía existir o terrorismo, e dende logo nunca vira un avión chocando contra un edificio. E mais tarde mentres intentaba averiguar o que estaba a pasar (ao igual que os propios periodistas da televisión), vin en directo, como moitos outros, nas cámaras da TVE como o segundo avión causou impacto, e como dos dous edificios se tiraba xente, que quería... non o sei exactamente. Escapar das chamas? Sair do edificio antes de que se derruise? Vin como eses homes e mulleres tirábanse cara á nada, horrorizado, e vin como eses edificios do World Trade Center caían sobre o asfalto de Nova Iorque, mentres o mundo era testemuña comigo. Pasaron xa 18 anos, e seguimos horrorizados. Tamén polas guerras de vinganza case que tribal en Iraq e Afganistán, estando esta última aínda nese conflicto bélico.

Procedamos a facerlle á autopsia ao terror. Nos anos 90, a globalización comezou a ser verdadeiramente palpable, algo que molestaba ás diferentes organizacións que utilizaban o islam como xustificante do seu integrismo, xa non relixioso, senón ético, que non se podían permitir que o país que representaba esa globalización, e occidentalización de Oriente (sempre segundo eles), seguise a disputar a hexemonía global co Pan Islamismo. Todo iso que Osama bin Laden odiaba de Occidente son prácticamente os valores cotiáns de América, unha América que xa se preocupaba cada vez menos e menos do Comunismo, e máis do narcotráfico e a Guerra contra as Drogas, ou sexa, máis preocupado dos seus problemas interiores, nese momento.

Non faltaban factores de risco. O primeiro é que precisamente USA é o maior defensor do Estado de Israel e a súa lexitimidade, un país visto como unha imposición Occidental polos árabes, e un país netamente Occidental en Oriente. As sancións a Iraq despois da Primeira Guerra do Golfo, que apretaban ás clases máis baixas do país, influíron moito no apoio que Bin Laden foi recibindo deste país, que non do seu Estado. A isto Al Qaeda decidiu sumar e culpar aos USA dos ataques contra musulmáns en Kashmir, Somalia, Chechenia, Líbano ou Filipinas, e algo que molestaba moito no mundo árabe máis radicalizado, o seu número de tropas desplazadas en Arabia Saudí, que eles prevían como un intento de quedarse coa Meca e Medina, unha vez que xa tiñan asegurado Xerusalén, en mans xudeas.

As autoridades americanas, concretamente a NSA e a CIA, decidiron ignorar a Fatwa que Osama bin Laden expediu en Febreiro de 1998, onde daba permiso para asasinar americanos baixo a súa impunidade, ignorando a importancia que unha Fatwa pode ter no mundo islámico. Pero toda a operación foise xestando xa dende o 1996, cando bin Laden coñece ao autor intelectual do atentado, o pakistaní Khalid Sheik Muhammad, que sería detido en 2003 e internado aínda a día de hoxe no campo de detención de Guantánamo, será xulgado o 11 de Xaneiro de 2021.

Tras rexeitar varios plans na súa fase inicial, como un hipotético ataque á Torre do Banco de USA, comezaron os preparativos. De maneira directa foron dous grupos os que se prepararon. O primeiro foi o formado por Nawaf al-Hazmi, Khalid al-Mihdhar e posteriormente Hani Hanjour, veteranos radicais da Guerra de Bosnia, que chegaron a San Diego, California, para tomar clases de vóo a mediados de Xaneiro do 2000. Tiñan un nulo nivel de inglés e non foron destacados alumnos en canto á aviación.

O segundo grupo chegou a finais de 1999 a Afganistán, dende Hamburgo, Alemaña. Mohamed Atta, Marwan al-Shehhi, Ziad Jarrah, e Ramzi bin al-Shibh foron elexidos por Osama bin Laden, pois tiñan experiencia en vivir en Occidente, recibiran unha boa educación e tiñan un bó nivel de inglés. Tamén recibiron clases de vóo, pero esta vez no Sul da Florida, no verán do 2000. Os últimos flecos pecharonse precisamente en España, na primavera do ano 2001. A estes dous grupos principais agregarianse algúns máis ata chegar a 19 terroristas. 

Na maña do 11 de Setembro secuestraron catro vóos comerciais, que se dirixían a California (tres ao LAX e outro ao Internacional de San Francisco. O Vóo 11 de American Airlines cunha tripulación de 11, e 76 pasaxeiros que chocaría ca cara norte da Torre Norte do World Trade Center ás 8:46 a.m. (hora local); o Vóo 175 de United Airlines con 9 tripulantes e 51 pasaxeiros chocou ca face sul da Torre Sul do World Trade Center ás 9:03 a.m.; O Vóo 77 de American Airlines con 6 tripulantes e 53 pasaxeiros chocou, con menos éxito contra o Pentágono, en Arlington ás 9:37 a.m., Virxinia: O Vóo 93 de United Airlines con 7 tripulantes e 33 pasaxeiros estrelouse en Stonycreek Township, Pennsylvania ás 10:03 a.m.. Precisamente o Vóo 93 evitou aínda unha maior catástrofe, amotinándose contra os secuestradores e evitando que se estrellase no Capitolio ou a Casa Branca que eran os obxectivos dos terroristas, en lugar diso conseguiron estrelar o avión nun campo, sen que houbese máis vítimas que os propios pasaxeiros e terroristas. A Torre Sul caiu ás 9:59 a.m. e a Torre Norte ás 10:28 a.m..

Morreron 225 dos pasaxeiros e tripulación dos avións, 125 no Pentágono e 2606 no World Trade Center morrendo xente de 90 países diferentes. Nas guerras derivadas posteriores morrerían unhas 2 millóns de persoas (incluídas as baixas militares americanas e coaligadas) das que só 143000 serían terroristas ou terían vínculos con Al Qaeda, segundo a Universidade de Brown.

Breve Historia dos Uigures

Os Uigures, denominados Weiwue'er polos chineses, son un pobo de fala túrquica que habita na Asia Interior. A maioría viven en Xiniang, ou Zona Uigur Autónoma no noroeste da República Popular China, aínda que moitos migraron despois da Revolución Maoísta cara Uzbekistán, Quirguicistán e Kazaxistán. Suman aproximadamente dez millóns e medio, aínda que a unificación étnica do país chino complica a estimación. Na súa maioría practican o Islam

O grupo étnico surxiu como todos os pobos túrquicos dos montes Altai, que hoxe ocupan tres países: China, Mongolia e Rusia. O primeiro rexistro de cultura uigur que existe son as momias de Tarim que datan de 6400 anos.

A xenética aporta varias probas, a principal delas é que existía unha mistura étnica entre o pobo tocariano de orixe indoario caucásico e os Iuezhi, un pobo de procedencia indoirania, que terían migrado en diferentes épocas cara o que hoxe é Xiniang, no encoro natural de Tarim. Os Iuezhi foron desprazados territorialmente polos Xiongnu, de orixe sinésco, pero os tocarianos absorberon aos bactrianos e sogdianos. Pronto os Iuzhe foron a étnia primixenia, que fundou o imperio Kushan, documentado todo isto nos textos Karoshti, de base sánscrita atopados en Tarim, Khotan ou Karasahr. Entre o IV século a.e.c. e o III e.c. a estas poboacións foronse incorporando pobos nomadas turcos, que viñan dos Altai, de quenes acabarían asimilando idioma e cultura, e transformándose na sociedade Uigur por desenvolvemento propio.

Esta sociedade formaba parte dunha confederación de pobos túrquicos que se formou trala desintegración da confederación Xiongnu, os Tiele, e vivían entre o lago Balkai no sul de Siberia e o río Ianisei, que desembocaba no océano Ártico. Formaban parte do que na Historia no ámbito do Mediterráneo chámase horda dos Hunos Brancos ou Heftalitas entre o 440 e o 710. Logo formaron parte do Khaganato Goktürk, que o clan Ashina dominaba, aos cales derrocaron para establecer o Khaganato Uigur, onde comeza a aflorar a identidade cultural que hoxe sustentan.

O Khaganato Uigur estendíase dende o mar Caspio ate a Manchuria, na costa do Pacífico. Dirixíase dende a fortaleza de Ordu Baliq, unha das máis antigas do Centro de Asia. Este Khaganato, por culpa da fame e as guerras entre clans desintegrouse tamén no 840, tendo algunhas tribos que fuxir, como os kazakhs, e formandose dous reinos diferentes. Na zona oriental e con capital en Gansu estableceuse o Reino de Gansu, que duron dende 870 ata 1036 cando foi conquistado polos Xia Occidentais. Estes Uigures desenrolaron características culturais diferenciadas por exemplo a conversión destes ao budismo dende o maniqueísmo, por iso se lles denomina Uigures Amarelos ou Igures (en castelán Yugures).

Con capital en Qocho estableceuse Uigurstán, e durou dende o 843 ata o século XIV, sendo o poder máis lonxevo na Historia de Asia, aínda que sometido no 1136 como vasalos dos Liao Occidentais, do Imperio Mongol en 1209 e conquistado e asimilado durante o Khanato de Chagatai, segundo fillo de Xinxis Khan. Co aperturismo relixioso e ca cercana influencia dos outros pobos túrquicos, algúns deles xa islamizados, os uigures foron converténdose ao Islam segundo o resto de pobos altaicos máis cercanos o facían, sendo clave o Khanato Karakhanid, aínda que o proceso non remataría ata o século XVII.

 En 1765, os Uigures da vila de Ush rebeláronse contra o poder Manchú, da dinastía Qing, que levaba tratando de conseguir unha unificación relixiosa e étnica dende que conquistaran o último reducto do Khanato Chagata. O Emperador ordenou arrasar a vila e xenocidar a todos os seus habitantes, algo que se fixo. A introducción de diferentes pobos diferentes pero que tiñan simpatía polo Islam na provincia que a partires de entón denominouse Xiniang ou Nova Terra, fixo que a zona se pacificase, pero tamén que os introducidos de orixe budista se converteran ao Islam, sobre todo polo sentimento de desprezo que todos eles recibían do Imperio por cuestións étnicas, un rexeito que non atoparon na fe muhammadiana. 

En 1912 os Qing foron substituídos pola República de China do Kuomitang, trala Revolución de Xinhai. O señor da guerra de Xiniang Iang Zenxin, viuse na imposibilidade de controlar as diferentes insurxenzas dos Uigur, declarando estes en 1933 a Primeira República do Turkistán Oriental, apoiados polo líder soviético Iosif Stalin. Unha armada islámica chinesa de etnia Hui, enfrentados aos Uigur pese a compartir relixión por cuestións raciais, ao mando de Ma Zunchiang, derrotou e desarticulou o país trala batalla de Kashgar.

En 1944 e nun contexto de Guerra Civil en China, declarouse independiente como a Segunda República do Turkistán Oriental, que Mao añadiría como territorio ca declaración de formación da República Popular China o 1 de Outubro de 1949. Pese ao primario apoio que os Uigures mostraran a Mao, estes víronse pouco representados pola Revolución Cultural, aínda que a súa situación relixiosa estaba moito máis consolidada e segura que a dos Hui, por exemplo.

Nos anos 60 e 70 surxiron diferentes grupos en Xiniang pro secesionistas, como o Movemento de Liberación do Turkestán Oriental ou o Movemento Turco e Islámico Revolucionario, de diferentes cortes políticos e diferentes niveis de agresividade cara o Estado, aínda que xeralmente pacíficos.

Na última década, coa aparición do Estado Islámico en Iraq e o Levante, a represión cara os musulmáns volveuse máis violenta, ademáis da política china actual de reunificación cultural. A fin de evitar movementos islámicos insurxentes, creáronse diferentes campos de re educación, onde se obliga a beber alcohol e a comer porco ou durante o mes de Ramadán, demoléronse algunhas das mesquitas máis antigas de China, e forzáronse casamentos interétnicos das mulleres uigur, desprazándoas forzosamente a outros lugares do Estado. Prohibiuse a editaxe do Corán, e anuláronse os privilexios lingüísticos dos uigures que estudaban ate o momento nas escolas públicas, aínda que isto responde á política nacional común. 

Isto estoupou nas violentas confrontacións que os chineses Han produciron na cidade de Urumqi, en Xullo de 2009, onde morreron máis de 197 persoas, a maioría de etnia uigur e mortos polas armas da Policía, e máis de 5000 desaparecidos, probablemente encarcelados ou re ubicados, máis posiblemente que mortos. China Daily, o medio de comunicación principal e oficial da República Popular de China culpou aos uigures de prender a chama do secesionismo e de responder violentamente á policía. Diversas reportaxes de investigación de medios internacionais como Al Jazira e a BBC demostraron que as protestas Han foran consensuadas polos diferentes segmentos do PCCh na cidade e na provincia a través da rede QQ, similar ao Facebook, con varios días e mesmo semanas de antelación,

Por qué non é Turquía membro da Unión Europea?

Hai 15 anos, o 29 de Outubro de 2004, Recep Tayyip Erdogan firmou a Constitución Europea no que denominamos o Tratado de Roma, apenas 20 días despois de que a propia Comisión Europea dera o visto bo a incorporación de Turquía como membro de pleno dereito.

Por qué non é Turquía membro da Unión Europea? Os motivos son varios, pero hai que deixar claro que Turquía e a Unión Europea firmaran xa un acordo en Ankara o 12 de Setembro de 1963 polo cal se establecía unha relación especial, tanto a nivel comercial, como por exemplo a nivel educativo.

A primeira xustificación que se ofrece é que o territorio nacional turco e polo tal a súa identidade cultural son asiáticos, pese a que dende o século XIV ate a Primeira Guerra Mundial un tercio do seu territorio era europeo, e comprendía as actuais Grecia, Bosnia ou Albania entre outras, exercendo unha forte influencia sobre estes territorios a nivel lingüístico, cultural e social. Por poñer un exemplo Turquía xoga as fases clasificatorias baixo o hospicio da UEFA sen ningún problema, e os seus clubes xogan a Champions League europea.

A segunda xustificación é que Europa pasaría dunha poboación do 5% de musulmáns a case un 20%, o cal é inasumible para certos países que pese a esixencia de laicismo que piden a outros territoros benefician claramente á fe cristiana, que por outra parte é un dos leit motivs fundacionais da Unión, sendo este un lazo que compartían practicamente o único entre países. Tanto Angela Merkel como Nicholas Sarkozy realizaron sendas campañas para ver facer ao resto de dirixentes europeos o pouco interese en que esta posibilidade se realizara e do peligroso de que houbera máis musulmáns en Europa. Isto tamén sucedeu con Albania e Bosnia que pese a estar en territorio europeo vense excluidas da unión monetaria. O nacemento do Estado Islámico foi unha boa solución para pechar o capitulo e esixir a Turquía máis laicismo institucional, e que se existise falta deste se consideraría a Turquía como un inimigo para as liberdades europeas. O tratado polo cal a Unión Europea paga a Turquía para manter campos de refuxiados calmou as augas europeas aínda que molestou en grande medida ao goberno turco, pois o tomou como unha chantaxe, e que de non aceptar, as negociacións de entrada na UE acabarían aí.

O terceiro escollo foi a falta de recoñecemento da nación de Chipre, illa na que a metade Norte está ocupada pola República Turca do Norte de Chipre, sí recoñecida polos turcos, aínda que os propios chipriotas aceptaron en todo momento que se negociase co goberno turco mentres se cinguira ás peticións que se puideran facer dende o órgano institucionalizado en Bruselas.

En realidade ambos bandos firmaron tantos acordos e de tantos tipos que na práctica non hai demasiada diferencia co resto de países da UE, existindo incluso a libre circulación aduaneira. Os controis de calidade de productos realízanse cos estándares europeos, ao igual que o coidado e sacrificio de animais, a política económica, etc.

Unha situación que non é sostible para o propio país otomano xa que non dispón por exemplo de liquidez do Banco Central Europeo, ou das axudas da Unión Europea o cal fai que a economía turca pasase de crecer un 8% anual en 2001 a crecer en décimas ou mesmo a decrecer como nestes momentos polo coste da inflación na crise europea.

As negociacións sempre continuaron, realizando pequenos acordos cada ano, e pese a adoptar todas as medidas que se pediron dende a UE, non parece que avancen. A situación volveuse máis complicada despois do golpe de estado fallido, que se reprimiu de maneira axustada ao dereito europeo, ao igual que por exemplo o 1 de Outubro en Catalunya, aínda que os que levaron a reprimenda de entre os dous estados foron os turcos, pese a non formar parte da UE.

Breve Historia de Somalia

Hoxe coñecemos a República Federal de Somalia como un lugar infernal que ocupa a xa de por sí denostada zona costeira do Corno de África, sendo famosos dun tempo a esta parte por ser un país no proceso que denominamos en Ciencia Social un estado fallido e polos piratas que asolan aos comerciantes, pescadores e militares, principalmente estranxeiros.

Pero estas terras levan ocupadas xa dende o paleolítico, surxindo na Idade de Pedra diversas culturas como a Doiana ou a Hargueisa, que extraían pedra en minas no norte, en Jalelo, redescubertas en 1909 polos arqueólogos.

En Dhambalin e en Laas Geel atopáronse unha grande cantidade de pinturas rupestres, que representan tanto a animais comúns como mitolóxicos, que datan do III milenio Antes da Era Común, a maioría conservadas en covas. Tamén atopáronse diferentes niveis de cemiterios e rastro de diferentes ritos funerarios que datan mínimo do V milenio a.e.c. .

Segundo os especialistas en lingüística os primeiros grupos de poboación de fala Afroasiática, chegaron no Neolítico dende o Val do NIlo, vidos supostamente do fogar común, ou Uheimat, probablemente parte do que hoxe chamamos Antigo Exipto, probablemente como exilados.

A partires dese momento a simboloxía dos poboadores orixinais e dos migrados foise entre mesturando, creando o estilo lítico que os arqueólogos catalogan como Arábigo-etíope, que data dos milenios II e III a.e.c., por exemplo en Karinhegane, onde hai unha inscripción baixo cada debuxo que datan do 2500 a.e.c. .

Dende o II milenio a.e.c. sabemos que existía nas terras de Punt unha civilización certamente avanzada, ou como pouco contemporánea ao Antigo Exipto, que exercía unha influencia lingüística e comercial importante, e a Grecia Micénica, que exercería unha influencia cultural e social maior, adoptando moitos dos preceptos gregos como o da beleza sobre outros factores, sendo por exemplo elixido Rei entre os máis belos nobles, e en caso de empate, elixíase ao máis alto entre eles.

Esta civilización, que denominamos Macrobiana, cuxo pobo é o ancestro xenético dos actuais somalís, era un pobo eminentemente comercial cara o exterior, sendo poucas as ocasións nas que intentaran realizar unha conquista bélica. Pese a todo dise que eran grandes e temidos guerreiros, en terra e na mar, e especialmente dende que lograron domesticar ao camelo, sendo o primeiro grupo humano en conseguilo (que sepamos hoxe) e dende onde se extendería cara o Maghreb e Exipto. 

Durante a época clásica as cidades-estado do Norte, en Barbara, estableceron sendas rutas comerciais co Exipto Ptolemaico, Fenicia, Grecia, a Persia dos partos, Saba, o Imperio Nabateo e a República e posterior Imperio de Roma. Esta expansión foi posible grazas a habilidade comercial, pero tamén de enxeñería que os macrobianos tiñan, demostrado polos veleiros que deseñaron chamado Beden ou Beden Safaar, e tamén pola grande cantidade e monumentos, por exemplo pirámides, mausoleos ou muros como o de Wargaade.

As cidades que surxiron con máis poder foron: Mosylon, Opone, Mundus, Isis, Malao, Avalites, Essina, Nikon e Sarapion.

Despois da conquista romana de Nabatea os mercaderes árabes e somalís acordaron cos romanos prohibir aos comerciantes procedentes do Índico comerciar en Adén e Mogadiscio, supostamente porque eran grupos que alentaban á piratería. Durante séculos os árabes e somalís seguiron comerciando cos índicos en segredo e revendendo estes productos pola sua conta aos europeos, que creían que o sal, por exemplo, proviña da zona somalí, ao igual que a seda, que durante anos fixeron crer que era lana de camelo tratada maxicamente por eles para obter esa suave textura. En realidade os productos proviñan de Ceylan, a illa de Socotra e outros. Tamén vendían mirra, especias, ouro, marfil, ébano ou incenso. 

Dicían na época que os macrobanos eran tan ricos que os presos eran atados con cadeas de ouro, o cal polo que sabemos é certo, durante un período de tempo.

Este equilibrio foi sostido durante máis de mil anos, sen demasiados cambios internos, ate a chegada do Islam, no século VII da e.c. . O Islam foi introducido rápidamente dende a base da mesquita Al Qiblatayn, tamén chamada Laboqibla, na cidade de Zeila, a cal inda pervive hoxe en día cos dous mihrabs orixinais intáctos. A chegada do Islam foi tan apresurada que cando Muhammad (SAW) decidiu cambiar a Qibla de Xerusalén á Meca a mesquita tivo que ser desmantelada e xirada cara a nova ubicación, aínda que por suposto apenas eran unhas vigas e un teito e non o enorme complexo de pedra que se foi desenrolando e que existe na actualidade.

Somalia dividíase en dous reinos, o Sultanato de Adal, con base na mencionada Zeila e herdeiro do Sultanato de Ifat, ca dinastía dos Walashma en 1215. O salto de tempo que existe débese á falta de documentación fiable, e que durante certo tempo os somalís foron un pobo tapón entre o Imperio Abisinio e os diferentes estados árabes, sendo unha terra pacífica e que nestes períodos de guerra solía aportar soldados pero non participar como estado en accións bélicas, sempre relacionadas ca conquista islámica, sendo claves na conservación da relixión no Maghreb nos tempos abasíes que se atoparon co tapón fatimí en Exipto e Libia.

No Sul, o Sultanato de Aiurán dominaba o comercio no Oceano Índico a través de portos estratéxicos como Mogadisciu, sendo o primeiro imperio hidrográfico en África, e o único ate a data. A súa influencia extendeuse dende Etiopía a China, pasando por Portugal, Venecia ou Iava. A dinastía reinante era a Casa Garen. Contaba con cidades como Merca e Hobio (portos), Qelafo e Baidoa (centros agricultores), ou Ras Bar Bala e Gundarshe (actualmente abandonadas). Ademáis existían dúas colonias, unha nas Illas Maldivas e outra en Sofala, na actual Mozambique. A economía baseábase na recaudación de impostos e no comercio de bens provintes de zonas relativamente máis pobres e de productos que en realidade eran comúns por exemplo entre os Zulús ou entre os Índicos, que confiaban máis nos somalís que nos europeos que serán os que acabarían recibindo o producto final. Isto convertía a estes dous sultanatos en poderosos intermediarios comerciais.

É o desenvolvemento destes dous sultanatos e do Islam o que crea a sensación de cultura común entre os somalís, e o que demarca a Idade Media na zona, que podemos dicir que comezou arredor do ano 1215.

Na Idade dos Descubrimentos europea, o xa Imperio de Aiurán loitou contra os portugueses, liderados por Tristán da Cunha, que viñan de saquear Mozambique. A colonia alí situada previu sobre a situación ao poder central que reaccionou inmediatamente. Os portugueses trataron de ocupar e saquear Barawa continuamente, aínda que acabarían derrotados polos locais, e Tristán da Cunha tivo que fuxir a Socotra onde reagrupou aos seus homes para tratar de saquear Mogadisciu, a cidade máis rica de África naquel momento. A voz do que sucedera en Barawa estendeuse á capital e cando os portugueses chegaron o exercito estaba preparado. Ante a presión dos seus soldados e oficiais, que non tiñan ningunha confianza en poder gañar un enfrontamento corpo a corpo en terra, Tristán da Cunha decidiu tocar retirada.

A piratería otomana, con axuda dos mariñeiros somalís, atacaba continuamente aos portugueses que operaban no Índico, así que Joao de Sepúlveda decidiu realizar unha campaña de castigo contra Mogadisciu, da que saíu derrotado de maneira humillante na batalla de Banaadir, onde ademáis morreu en combate. Todas as súas naves foron afundidas.

Ca pacificación chegou a normalización comercial. O Sultanato de Adal comprou fusís aos portugueses e probablemente aos otomanos, xa na Idade Moderna, no século XVIII, conquistando gran parte do Imperio Abisinio, ate Tigriñe, o cal faría que os cristianos solomonís invadiran o Imperio de Aiurán á súa vez.

A partires de aí todo se fragmentou en microsultanatos, no que cada un dominaba o territorio de un castelo e os seus redores, como o sistema de cidade-estado de época clásica de moi pouca importancia. Ahmed Yusuf é a persoa a mencionar desta época, recibindo tributo de Omán e selando alianzas con todos os sultanatos do leste de África, dirixindo o comercio que viña de Persia a través de Iemen.

En 1884 os poderes europeos comezaron o Reparto de África. que inspirou ao líder derviche Mohammad Abdullah Hasan a conducir unha das maiores loitas anticolonialistas de sempre, declarando aos que apoiaban aos colonialistas como kefires ou infieis. Os británicos recibiron o apoio de Etiopía para poder manter a súa independencia. Expulsounos en catro expedicións de castigo ou razzias.

Durante un tempo mantiveron relacións fortes cos Imperios Centrais, pero o movemento derviche colapsou en 1920 tras sucesivos bombardeos, convertindo a Somalia nun protectorado. Italia, que non tiña especial interese en facer activa a súa parte da colonización ao comezo, ocupou a zona que lle correspondía en Libia e en Somalia co auxe do fascismo. O 15 de Decembro de 1923 chegou Cesare Maria di Vecchi, nomeouse o territorio como Somalilandia Italiana, con base en Banaadir, dende onde se dirixiu a campaña de conquista de Etiopía, e logo recuperaría Berbera dos británicos. Unha confederación de tropas de nativos de toda África liderada polos británicos liberou as zonas ocupadas polos italianos en Xaneiro de 1941.

Despois da Segunda Guerra Mundial os italianos e británicos déronse un período de dez anos para permitir ás colonias independizarse, aínda que tardarían ata 1960. Os británicos cederon parte do territorio a Etiopía que o anexionou ilegalmente, e á súa vez as diferencias económicas que se xeraran entre os dous protectorados, e incluso o tema idiomático cunha zona que só falaba italiano e árabe e outra en somalí e inglés, xunto a que o sentimento de unidade nacional non existía (mesmo Djibuti votou en referendum seguir asociada a Francia).

O 1 de Xullo de 1960 as Somalilandias Inglesa e Italiana xuntáronse para formar a República Somalí. Hajji Bashir Ismail Iusuf foi o primeiro Presidente da Asamblea Nacional Somalí, Aden Abdullah Osman Daar o primeiro Presidente da República de Somalia. O 20 de Xullo de 1961 os somalís votaron en referendum unha nova constitución.

O 15 de Outubro de 1969, durante unha visita á vila de Las Anod o Presidente Abdirashid Ali Sharmarke foi asasinado a disparos por un dos seus propios gardaespaldas, seguido por un golpe de Estado militar o 21 de Outubro facéndose o Maior Xeneral Mohammed Siad Barre. Suspendeuse a Constitución, cambiouse o nome do país a República Democrática de Somalia e o Conclave Revolucionario Supremo asumiu o poder. O máis destacado foi como se creou estrutura loxística de maneira pública, e iniciouse unha campaña de alfabetización francamente exitosa., ademáis das diferentes nacionalizacións. A política exterior baseouse no achegamento aos países do Mundo Árabe.

En Xullo de 1976 o CRS desintegrouse, formando no seu paralelo o Partido Socialista e Revolucionario de Somalia, de ideoloxía socialista-científica, similar ao que fixo Qaddafi en Libia, adaptando o marxismo ás circunstancias locais. Pese á súa ideoloxía perdeu a Guerra de Ogaden (a zona somalí que os solomonís conquistaran anteriormente) ante o réxime marxista de Etiopía grazas ao apoio que estes últimos recibiron da Unión Soviética e Cuba, que aportou 20.000 combatentes. Isto fixo que o réxime de Barre achegase posicións posteriormente con Estados Unidos e acabase formando o maior exército do continente.

En 1979 unha nova constitución foi promovida, e novas eleccións foron celebradas, seguindo o partido de Barre na posición de supremo poder. O Goberno sufriu o continuo desgaste do poder, que se volvía cada vez máis autoritario, e diferentes grupos promovidos e financiados por Etiopía en contra foron surxindo. O Congreso Unido de Somalia, a Fronte Democrática de Salvación ou o Movemento Nacional Xuvenil son algúns destes grupos.

O grande tráfico no mercado negro fixo que os bancos se fosen quedando sen cartos, xa que o que se gastaba neste mercado nunca volvía ao curso legal, polo cal o Banco Nacional tivo que emitir máis cartos e devaluar a moeda, á vez que aumentaba a inflación xa que a maioría dos productos necesarios para a subsistencia non se atopaban no mercado legal xa, pois os traficantes eran quen empezaban a controlar a situación económica e desapareceu a burguesía traballadora, que perdeu así os seus privilexios.

En 1991 un nutrido grupo opositor apoiado por Libia e Etiopía botou ao Goberno de Barre, e posteriormente a zona norte, despois dun consello de anciáns declarouse independiente co nome de Somalilandia. Aínda que non é un país recoñecido é moito máis estable do que o serían os compatriotas do Sul, probablemente porque a zona e estratexicamente mellor, tanto para o comercio como para a adquisición de materias primas. A clave da estabilidade política é relativa, xa que é unha república islámica asamblearia, e non hai separación de poderes como nos clásicos estados europeos.

No !993 declarouse a Somalia como estado fallido, xa que non conseguía manter un poder minimamente centralizado nin sequera co apoio institucional, e durante un tempo económico e militar, da ONU. Aquí os diferentes presidentes dedicáronse a atacar ás tropas internacionais, e a asaltar os campos de refuxiados bantús que proviñan das diferentes guerras que se producían nese momento na contorna do lago Victoria.

O conflicto continúa a día de hoxe, sen que ningún dos diferentes gobernos provisionais, nen os elixidos democráticamente dende 2011. Pese a que a situación social é máis estable, o xurdimento de Al Shabaab (antes Al Qaida no Corno de África, agora adherido ao ISIS) comezou a incrementar o número de conflictos e aínda hoxe moitos dos nenos so coñecen a profesión de nenos-soldado. Hoxe en día a mortalidade entre os menores de 25 anos é das maiores do mundo. Somalia funciona actualmente como un país anarcocapitalista, especialmente fóra da capital onde os movementos militares e terroristas son mínimos e o Estado non ten influencia real, sendo a comunidade quen se auto xestiona á hora de comerciar e tamén a nivel legal.

En Somalia fálanse tres idiomas: o somalí como idioma nativo, o italiano nas zonas que foron colonizadas durante o fascismo, e o árabe, como lingua relixiosa.

Huawei e Winnie the Pooh

China nunca se caracterizou por ser un país aperturista. Dende logo esa é a sensación que a nós, os occidentais nos queda cando observamos a súa Historia. En certo modo existe falta de comprensión cultural, xa que a porta de Oriente non se abriu mesmo ate despois do comezo da colonización en América. Esa era unha situación certamente natural xa que a distancia, o idioma e a falta de información mutua complicaban a cooperación, ademáis do mutuo racismo do momento.

Agora vivimos na Era da Información, onde un pode viaxar polo mundo con apenas un clic, informarse cun link e valorarse con likes. En todo o Mundo? Non. Unha gran nación asiática resiste numantinamente ao invasor wireless.

Bon, o certo é que existe un bloqueo en China en moitos sitios de Internet. Non só a Facebook como é público e notorio. Ou Whatsapp, aínda que dise que en parte tamén por unha cuestión cultural, segundo os propios chineses, cousa que non se ve refrendada polo uso que están a ter estas plataformas sociais pola xente nova de Hong Kong por exemplo, quizais sendo esta rexión un espello no que a sociedade chinesa quere reflexarse de cara ao futuro.

Ca noticia do veto de Trump a Huawei estase tamén a destapar a espionaxe urbana e moderna china, que non precisa en demasía de axentes secretos, senón máis ben dun bo sistema de seguridade informática e da coordinación desta coas diferentes forzas de seguridade.

Esta sobreprotección que afecta negativamente ás liberdades da poboación complicouse aínda máis ca burla que o actual presidente da República Popular China, Xi Iimping recibía a cotío: ser comparado con Winnie the Pooh.
Esta absurda comparación non nace en China, senón que se forxou nas distintas visitas que o mandatario fixo no exterior. Cando ese meme traspasou a fronteira china estendeuse como a pólvora, o cal parece ser que enfureceu ao dignatario, prohibindo incluso a difusión da imaxe do urso de debuxos animados, o cal fixo que moitos foran incluso encarcelados por difundir a imaxe nas diferentes redes sociais públicas e clandestinas, sendo a visita ao Xapón o xerme deste movemento cómico.

Este caso foi o que en realidade acabou derivando no presunto espionaxe que fai Huawei na China, pois foi un colaborador necesario para poder desvelar quen e dende que terminais estaban partillando esta brincadeira, algo que a empresa tampouco desmentiu.

Pese á tregua de tres meses que agora propón Trump e especialmente dos aranceis comerciais que seguen a aumentar para os chineses (e os iranios e os coreanos) o conflicto telefónico ten outros frontes abertos, como saber de onde van sacar as empresas informáticas o material para realizar os seus teléfonos e ordenadores que ata o de agora conseguían a moi bo prezo en China, que controla ademáis a extracción en orixe, en África, a través dos vínculos económicos e de desenvolvemento que foi forxando no continente.

Donald the Duck ou Winnie the Pooh? Quen gañará? Dende logo non a liberdade dos chineses.

Petróleo

Hoxe, o 14 de maio de 2019, vivimos o pico do prezo do petróleo nos últimos cinco anos. As causas? A falta de petróleo de Estados Unidos e que os principais vendedores e produtores de petróleo son precisamente e por casualidade os inimigos históricos dos Estados Unidos, ou polo menos iso é o que din.

Non obstante, a pesar do feito de que a industria americana necesita petróleo en todo momento para seguir a funcionar, o presidente Donald Trump intenta alentar a estes países a exportar o seu petróleo aos Estados Unidos, pero á súa vez intenta destruílos comercialmente con tarifas e sancións de maneira unilateral.

Enumerando: Venezuela, Irán, China, Libia e por suposto todos os países do Próximo Oriente excepto Israel; Siria, Iraq, Kuwait e Afganistán, estes tres últimos ocupados polo exército dos Estados Unidos tras derrocar aos gobernos anteriores pola forza militar en dolorosas guerras e invasións que comezaron alí polo 2003.

Non podemos dicir que esta sexa só a estratexia deste último goberno, senón o de todos os anteriores: Obama, George Bush Sr. e Jr., Reagan e Clinton converteron prácticamente todos os países con reservas de petróleo en obxectivos militares en lugar de en obxectivos comerciais. Os sucesivos gobernos dos Estados Unidos optaron continuamente por enfrentarse a eles e gastar miles de millóns en armamento e estrutura militar no canto de empregar directamente ese diñeiro para comprar petróleo, o que nos tería salvado de moitas das crises do petróleo dos últimos 50 anos.

Por outra banda, non só se abandonou o Protocolo de Kioto para reducir a contaminación xurdida precisamente desta industria e este consumo perecedoiro, senón que tampouco existe ningún tipo de cambio no sistema de produción actual, e moito menos no sistema de consumo enerxético. A Industria estadounidense polo tanto segue atada ao petróleo, sen alternativa real nas enerxías renovables, que non son especialmente producidas para o usufructo industrial, senón para abaratar o custo da enerxía nos fogares particulares, especialmente nas vivendas unifamiliares.

Un proceso que beneficiaria comercialmente a todas as partes e faría máis sinxela a cooperación económica mundial sería que os países máis masivamente industrializados e dependentes desta substancia equilibrasen ese sistema de explotación enerxética, para que o consumo do petróleo sexa moito menor e algo máis sustentable no tempo, para poder adaptar, primeiro os países compradores que ademáis son os máis productores do mundo como Estados Unidos, China ou Alemaña, a sistemas enerxéticos non perecedoiros como a enerxía eólica, maremotriz, xeotérmica ou solar e á redución de consumo de plásticos.

E aí chega o verdadeiro problema de todo isto: a futura reconversión industrial de practicamente todo o Medio Oriente, que a este ritmo agotará as súas reservas bastante antes de 2050, que era un dos límites que os poderes da zona puxeron para abandonar este sistema actual. Cal é o problema se hai tempo? diredes. Pois o problema é que dende os anos 40 ata hai un par de anos ca chegada de Bin Salman este problema nin se planeou, e agora que está planeado tampouco parece que esté pasando nada a nivel industrial, porque non está pasando nada.

Os saudís e outros, xa están tomando nota de que máis lles vale seguir a vender petróleo a EEUU, pra que non lles pase como a Iraq, Afganistán ou Libia. China segue ao seu rollo, agora máis ben enfocado na seguridade interna que leva un par de anos tambaleando polas diferentes protestas que foron sorxindo nos enclaves exteriores e menos dependientes de Pekín, como en Hong Kong e na comunidade china exiliada.